บทบาทของ เควอเซติน (Quercetin) ต่อการรักษโรซึมเศร้า

บทบาทของ เควอเซติน (Quercetin) ต่อการรักษโรซึมเศร้า

เควอเซติน (Quercetin) มีบทบาทสำคัญในการบรรเทาอาการโรคซึมเศร้า โดยออกฤทธิ์ผ่านหลายกลไกทางชีวภาพที่มีผลต่อระบบประสาทและการอักเสบ. ข้อมูลล่าสุดจากการศึกษาในสัตว์ทดลองและการวิเคราะห์เชิงกลไกเผยให้เห็นว่าเควอเซตินมีศักยภาพเป็นสารเสริมและอาจเป็นทางเลือกใหม่ในการรักษาโรคซึมเศร้า.

กลไกการออกฤทธิ์หลัก
1. เพิ่มระดับสารสื่อประสาท 5-HT และ NE
เควอเซตินสามารถเพิ่มระดับเซโรโทนิน (5-HT) และนอร์อิพิเนฟริน (NE) ในสมองและซีรั่ม ช่วยปรับสมดุลของสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์ ทำให้ลดอาการซึมเศร้า.

2. ต้านความเครียดของเซลล์ประสาท
เควอเซตินลดการเกิดออกซิเดชันและการสร้างสารอนุมูลอิสระ รวมถึงลดระดับ malondialdehyde (MDA) และ lipid hydroperoxide ในเซลล์ประสาท ซึ่งเป็นตัวก่อให้เกิดพยาธิสภาพของโรคซึมเศร้า.

3. ปรับสมดุล HPA Axis
เควอเซตินมีบทบาทยับยั้งการทำงานเกินของ hypothalamic-pituitary-adrenal axis (HPA axis) ซึ่งเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาความเครียดในร่างกาย ช่วยลดระดับฮอร์โมน cortisol และ ACTH ที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้า.

4. ส่งเสริมการงอกใหม่ของเซลล์ประสาท (neurogenesis)
มีงานวิจัยที่พบว่าเควอเซตินช่วยกระตุ้นการสร้างเซลล์ประสาทใหม่ในบริเวณ hippocampus ซึ่งเกี่ยวข้องกับการคืนสมดุลอารมณ์และการฟื้นฟูหน้าที่สมองในผู้ป่วยซึมเศร้า.

5. ลดการอักเสบและเสริมการทำงาน PI3K/AKT pathway
เควอเซตินมีฤทธิ์ต้านการอักเสบในสมอง โดยยับยั้งการกระตุ้นของ microglia และปรับการส่งสัญญาณของ PI3K/AKT ซึ่งสัมพันธ์กับการปรับปรุง synaptic plasticity และลดอาการซึมเศร้า.

ผลทดลองและความปลอดภัย

1. การทดลองในสัตว์พบว่าเควอเซตินลดอาการซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญในแบบทดสอบ forced swim test, tail suspension test, และ sucrose preference test โดยไม่มีผลข้างเคียงต่อกิจกรรมทั่วไป.

2. เควอเซตินมีความปลอดภัยสูงสำหรับการบริโภคในรูปแบบอาหารหรือเสริมอาหาร แม้จะมีข้อจำกัดเรื่องการดูดซึมที่ค่อนข้างต่ำ แต่มีการวิจัยเรื่องนวัตกรรมการนำส่ง (nanocarrier delivery) เพื่อปรับปรุงการออกฤทธิ์ในอนาคต.

สรุป
เควอเซตินเป็นสารธรรมชาติที่มีบทบาทครบด้านทั้งในระดับโมเลกุลและเซลล์ต่อการป้องกันและรักษาโรคซึมเศร้า ผ่านทางกลไกหลายระบบ ทั้งการปรับสารสื่อประสาท ต้านอนุมูลอิสระ ลดการอักเสบ และปรับแกนฮอร์โมนความเครียด.

Reference:-
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9024056/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12307201/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12162474/
https://pdfs.semanticscholar.org/1ac9/456124fbcb79843684eb609c6c28fbe0da3f.pdf